Canh Lươn Quỳ Hợp

Lâu nay Nghệ an chỉ nổi tiếng về Cháo lươn, du khách khi có dịp đặt chân đến Xứ Nghệ cũng đều muốn được thưởng thức món cháo lươn xứ nghệ, cay đến chảy nước mắt nhưng mà vẫn khen ngon, sao lươn xứ nghệ ngon đến vậy nhỉ, ở đâu đó Sài gòn hay Hà nội, Đà nẵng đến Vũng tàu thỉnh thoảng vẫn có quán cháo lươn, nhưng không phải cháo lươn xứ nghệ thì không ngon, phải chăng đây là bí kíp, mà đã là bí kíp thì chắc phải gia truyền, nhưng gia truyền này lại phổ biến trong xứ nghệ tinh túy ở chỗ lươn không trút nhớt cũng như người xứ nghệ dám làm dám chịu.

          Vừa qua nghe tin cháo lươn Nghệ an được vinh danh là một trong những món ăn hấp dẫn được liệt kê vào loại ngon sạch bổ dưỡng của đất nước, ngẫm cũng thấy có lý: đất sỏi sinh chạch vàng nhưng cái ngon nhiều lúc cũng do cái bẩn mà thành. Gắp một miếng lươn ở cháo lươn xứ nghệ soi lên trước ánh sáng mặt trời mới biết rằng cái tinh cái túy là đây, trên lớp da vàng ruộm của màu lươn ta thấy một lớp màng trong suốt đã được nấu chín, đó là nhớt lươn, dưới lớp da vàng là thịt thịt béo ngậy vì lươn sống và ôi chao để cháo ngon thì phải có tiết lươn tươi được hòa quyện và trộn đều trong cháo, do vậy khi nấu cháo thường bắt con lươn đang sống dùng dao khía một cái ngang cổ để tiết hào vào nước rồi ninh như với cháo, khi chín chỉ cần dùng hai đôi đũa một đôi kẹp chặt đầu lươn, một đôi vuốt vuốt thế là đầu và xương lươn, ruột sẽ ở lại còn thị sẽ tan vào nồi cháo lượt cháo đó sẽ gọi là cháo cốt, khi khách ăn thì cho lươn xào trộn vào sẽ tạo nên bát cháo có một không hai, thượng thừa đẳng cấp…

Mùa thu 2010 cùng bạn phượt quỳ hợp, lâu nay nge nức tiếng canh lươn, nhưng hỏi khắp huyện chả ai biết chỗ nào làm nhưng biết rằng ở huyện này có món đó, dừng chân quán cơm bụi ở hồ thung mây hỏi chủ quán rằng có canh lươn không lập tức nhận được câu có ngay có ngay! Ngỡ ngàng và ngơ ngác chẳng lẽ đặc sản lại từ những quán bình dân mà ra cũng như thiên tài từ vùng quê mà phát, món ngon từ bờ tre gốc rạ đi lên, đợi chừng 15 phút sau khi hết nửa chai rượu quê, lòng đã ấm, tình cũng lâng lâng thì một bát canh nghi ngút khói sóng sánh màu xanh của lá rừng và nổi li ti màu của trứng lươn và mỡ được đem ra, tự thưởng thức cho mình một muỗng như khi vào nhà hàng làm bát xúp khai vị cảm giác mệt mỏi tan biến có cái thơm của lá rừng, của cây của cỏ cái béo ngậy của lươn, vừa lạ lẫm vừa thân quen, cảm giác có vị gì đấy của quê nhưng lòng mải rong chơi không nhớ ra được…Nhân chuyện cháo lươn được giải do bí kíp công phu nhưng mấy ai được thưởng thức một bát cháo tinh túy như ngày xưa nay chỉ còn dư âm. Nhân tiện cũng muốn trình làng ẩm thực một món ăn có một không hai chế biến từ lươn,  đó là món canh lươn Quỳ Hợp chuyện kể ra rằng, nếu như không kể thì chắc cũng chẳng có dịp vì đối với người địa phương ai cũng thấy bình dị, giản đơn, nhưng với người lạ người khác đây là món ngon, món đặc sản địa phương mà nói ra rằng cũng thuộc loại có một không hai.

Hôm nay bạn nhờ viết bài về ẩm thực chợt nhớ quê Mình còn nhiều điều để viết đặc biệt là canh lươn, bốc máy alo cho Người bạn làm công tác dân tộc ở huyện: em miêu tả giùm anh cách nấu canh lươn với!

- Anh nấu đãi khách à! Như thế này anh nhá nhưng ở vinh không có ớt nước đâu, rồi em tận tình chỉ cho một thôi, một hồi về cách nấu canh, mình về sang nhà hàng xóm cũng là dân Quỳ hợp di cư hỏi về cây ớt nước, chị vợ bảo nhà cũng trồng một bụi rồi dắt mình ra vườn, ôi đây là cây ớt nước à, cây này thì vườn nhà mình cũng có nhưng nó mong tùm lum hoang dã không ai dùng nhưng mà chị bảo nấu canh lươn thì tuyệt, xin một nắm về nhà, lại chạy ra chợ mua mấy con lươn về định nấu thì chuông điện thoại lại đổ vang, Người bạn ở Quỳ hợp lại bảo; Anh ơi anh nấu chưa! Em quên không nói với anh món quan trọng nhất đó là ớt xanh anh à, ớt xanh chưa cay nấu với lươn rất ngon!, anh nhớ luộc qua cà đã nhé luộc cà để cà khỏi chát nghe anh! Hix cảm ơn em anh hỏi để viết chứ nấu thì hôm khác vì anh cũng được thưởng thức rồi…

Để ngày mail em mail cho anh nhé, hôm nay bị mất điện nên không gửi được ..

Sau qua bao cuộc điện thoại với tấm lòng nhiệt tình của người quỳ hợp, em huyền ủy ban huyện, chị hằng, hằng xóm tôi cũng đã có một món ngon như sau:

thành phần:

Lươn tươi sống tính theo khẩu phần ăn, cứ khoảng 2 người một con

Rau gồm có:

1.  lá ớt chỉ thiên ( không có lá ớt chỉ thiên thì dùng lá ớt thường cũng được) 3 phần

2. lá lốt 2 phần

3. Lá xương sông ( cây lộc xương sông 1 nắm)

4. Ớt xanh một nắm

5. Lá ớt nước 1 phần  ( không có ớt nước thì dùng rau khoai lang ngọt cũng được)

6. Lá tía tô 1 phần

7. Cà quả ( loại cà nhỏ như cà pháo)

Gia vị gồm có: hành tăm, muối, mì chính, mỡ

Cách chế biến như sau:

Lươn rửa sạch trước khi mổ ruột, sau khi mổ không rửa lại vì sẽ làm lươn tanh, bỏ ruột giữ lại trứng, cắt khúc vừa lóng tay, nếu chỉ dùng riêng cho nam giới nhậu thì để nguyên còn dùng cho phụ nữ và trẻ con thì dùng sống dao dần đều xương lươn để lươn được mềm.

Dùng mỡ phi hành lên cho lươn vào xóc đều để lươn chín, khi chín và có mùi thơm thì cho gia vị vào mặn vừa phải sau đó lần lượt cho ớt xanh vào trước xóc qua 2, 3 lần rồi cho một ít nước vào đun sôi, sau đó cho cà đã thái mỏng luộc qua cho đỡ chát, rồi đến lá ớt, lá ớt nước, lá xương sông, lá tía tô, khi cho hết ttats cả các thứ rau vào rồi thì đổ thêm nước vào đậy vung đun 2 sôi là được.

Canh vừa sôi xong cho ra tô, bỏ thêm một ít mì chính đảm bảo rằng các bạn ăn xong sẽ thấy cảm giác như thế nào, năm tỵ nói chuyện lươn nhưng nếu biết chế biến thì lươn này còn bổ hơn cả rắn đấy!. viết xong bài này thì cái nối canh lươn của nhà mình vừa nấu xong cũng vừa cạn, do mình vừa nấu vừa viết 3 nhóc con nhà mình đói quá không chịu được đã giành nhau thưởng thức đến kiệt.

Theo quan niệm dân gian vùng miền núi Quỳ hợp, vùng đất nhiều núi đá, chướng khí canh lươn có tác dụng bổ tỳ, ích khí, giải cảm tăng tính dương cho nam giới bổ thận cho nữ, khác gì đông y có câu rằng: Vượng tâm ích khí vậy!!!. Các bạn thử xem!.